ویتامین

 

علائم کمبود

 

مقدار در تن برای جلوگیری از علائم کمبود

 

ویتامین A

 

عدم باروری ، کاهش رشد ، شاخی شدن سلولهای اپی تلیوم دستگاههای تنفسی ، ادراری و بخش فوقانی دستگاه گوارش ، عدم تشکیل چشم در جنین ، مرگ زودرس جنین ، ناهنجاریهای جنین ، کاهش کیفیت اسپرم ، تأخیر در تخمک گذاری ، کاهش یا حذف رفتارهای مخلی

 

(IU) 12000000

 

ویتامین D3

 

نرمی و پوکی استخوان ، ضعف پا ، کاهش کیفیت و ضخامت پوسته تخم مرغ ، کاهش جوجه درآوری ، غیرطبیعی بودن شکل نوک در جوجه ها ، تأخیر در رشد و ایجاد حساسیت بالا نسبت به بیماریها

 

(IU) 3900000

 

ویتامین E

 

مرگ ناگهانی و مرگ و میر شدید جوجه ها ، کاهش جوجه درآوری و دیستروفی عضلانی

 

(IU) 45000

 

ویتامین K

 

خونریزی ، هماتوم و مرگ و میر شدید جنین

 

(mg) 15000

 

ریبوفلاوین

 

 

 

(ویتامین B2)

 

مرگ و میر شدید جنین طی سومین و چهارمین هفته انکوباسیون ، تأخیر در رشد ، کاهش جوجه درآوری ، پیچ خوردگی انگشتان و تضعیف بازده غذایی

 

(mg) 11000

 

اسیدپانتوتنیک

 

مرگ و میر شدید جنین در مراحل آخر انکوباسیون ، خیز عمومی ، تأخیر در رشد و پرهای ژولیده

 

(mg) 21000

 

بیوتین

 

پروزیس ، آماس پوستی ، کاهش جوجه درآوری ، ناهنجاری سیستم اسکلتی و جمجمه

 

(mg) 150

 

اسید فولیک

 

مرگ و میر شدید جنین در آخر دوره جنینی ، غیرطبیعی بودن شکل نوک ، خم شدن مفصل درشت نی  مچی ، تأخیر در رشد.

 

(mg) 2100

 

علائم کمبود ویتامینها با شرح بیشتر

 

ویتامین A:

کمبود ویتامینِ A منجر به بروز اختلال در رشد و تشکیل استخوان گردیده و نیز باعث تغییرات پاتولوژیک در پوست و مخاط و همچنین اختلال در بینایی می گردد. به علاوه کمبود ویتامینِ A منجر به افزایش حساسیت در برابر بیماریها و مشکلات باروری می گردد.

ویتامین D3 :

کمبود ویتامین D3 منجربه بروز اختلالات متابولیسمی کلسیم وفسفر گردیده وبدین ترتیب منجربه  شرکت ناکافی کلسیم در ساختمان استخوانهای در حال رشد شده (راشیتیسم) و شکسته شدن مینرالها در استخوانهای کاملاًرشد یافت (Osteo dystrophy) رابه دنبال دارد.همچنین باعث ایجاد نافرمی در استخوانهاومفاصل واختلالات رشد گردیده و همچنین در مرغان تخمگذار باعث کاهش مقاومت پوسته میگردد

ویتامین E:

در گوساله هاـبره هاـخوک وطیور دیستروفی عضلات علامت غالب است واغلب به دنبال آن روشن شدن رنگ عضلات اسکلتی (ازدست رفتن مایوگلوبی )وتغییرات دژنراتیودرتوده عضلانی قلب Mulbrry heart Disease)) که می تواند منجر به نارسایی قلبی گرددملاحظه می شود.درطیورکمبود ویتامینEمنجربه بروز انسفالومالاسی می گرددکه این بیماری در نتیجه افزایش نفوذپذیری عروق خونی خصوصاًبه شکل خونریزی وایجاد ادم در مخچه ایجاد می شود.علائم بالینی انسفالومالاسی به شکل عدم تعادل در حرکت و وضعیت غیرطبیعی قرار گرفتن سر مشخص می گردد.

در موشهای آزمایشگاهی کمبود ویتامین E منجربه کاهش باروری می گردد.

ویتامین K3 :

کمبود ویتامین Kمنجربه کاهش در پروترومبین خون شده وبه نوبه خود منجربه اختلالات لخته شدن خون می گردد.در شرایطی که کمبود ویتامین K وجود داشته باشد حتی جراحات نامحسوس  داخلی یا خارجی برای ایجاد خونریزی شدید کافی است که می تواند نهایتاً منجربه مرگ شود.

کمبود ویتامین K در مرغان مادر می تواند منجربه افزایش مرگ جنین گردد.حتی در مورد جوجه هایی که به تازگی متولد شده اند میزان ذخیره ویتامین Kبسیار پایین است ودر نتیجه زمینه بروز خونریزی باتلفات بالا وجود دارد

علائم کمبود ویتامین Kمی تواند پس از مواجهه با آنتاگونیستهای این ویتامین مانند مشتقات کومارین نیز بروز یابد.داروهایی که فعالیت آنتی بیوتیکی دارند مانند سولفانامیدها نیز می توانند از طریق تاثیر به فلور باکتریایی روده موجب کاهش تولید ویتامین Kودرنتیجه بروزعلائم کمبود گردند.

ویتامین B کمپلکس:

1 . ویتامین )B1تیامین)

کمبود ویتامین B1باعث کاهش رشد واختلال سیستم عصبی گردیده وبر بالانس آب ومتابولیسم کربوهیدراتها تأثیر منفی دارد.

2. ویتامین B2(ریبوفلاوین)

کمبود ویتامین B2منجر به تأخیررشد،کاهش جذب غذا واسهال می گردد.همچنین در جوجه هاکمبود ویتامین B2منجر به کج شدن پاها به سمت داخل می گردد.

3. ویتامین B3(پنتوتنیک اسید)

کمبود ویتامین B3در هریک از حیوانات علائم یکسانی ایجاد نمی کند ولی به هرحال کمبود آن باعث تأثیر منفی بر بسیاری از ارگانهای بدن می گردد.

4. ویتامین B4(کولین)

کمبود کولین درجوجه ها باعث پدید آمدن علائمی بسیار شدید ووسیع می گردد که می تواند از پروسیس تاعقب افتادگی رشد ودژنراسیون چربی کبد را در بربگیرد.

5. ویتامین B5(نیکوتنیک اسید)

این علائم عبارتند از :مشکلات پوستی ،اختلالات دستگاه گوارش ،عقب افتادگی رشد، اختلالات رشدپر،کاهش تخم گذاری ،التهاب واولسر مخاط وتغییرات شبه پروسیس مفاصل.

6. ویتامین B6(پیریدوکسین)

شامل عقب افتادگی رشد، فلجی،التهاب پوست،تغییر در سیستم عصبی محیطی ومرکزی، کاهش تولید پروتئین ،آسیب به کبد وقلب وکاهش جوجه در آوری می باشد.

7. ویتامینB9(فولیک اسید)

کمبود فولیک اسید ابتدا خود را درتغییرتابلوی خونی به شکل آنمی (کم خونی) نشان می دهد که خصوصاً اگر باکمبودویتامین B12همراه باشد. می تواند علائم بسیار شدیدی داشته باشد .عقب افتادگی رشد،اسهال در نتیجه آسیب به دیوارة روده ها،اختلالات تولید مثلی که منجر به کاهش جوجه در آوری می گردد، بی رنگ شدن پرهای رنگی وکاهش تخم گذاری از دیگر علائم کمبود فولیک اسید می باشند.

8. ویتامین B12(سیانو کوبالامین)

اختلالات رشد،کاهش جذب غذاوخصوصاًجذب کم پروتئین،کم خونی التهابات پوستی ازعلائم کمبود ویتامین B12می باشد.در طیور کمبود ویتامین B12موجب مرگ جنین وهمچنین افزایش مرگ ومیر جوجه ها پس از خروج از تخم می گردد.کمبود طولانی مدت آن در مرغان تخم گذار،باعث کاهش تخم گذاری می شود.

9. ویتامین H2(بیوتین)

علامت مشخص کمبود بیوتین،کاهش قدرت متابولیسم برای انجام واکنشهای کربوکسیلاسیون است وبنابراین متابولیسم کربوهیدراتها،چربیها وپروتئینها تحت تأثیرقرارگرفته وباعث کاهش رشد می گردد.به طور کلی علائم زیر در طیور مشاهده می گردد.اختلالات رشدپر ،درماتیت خصوصاً در پاها ودرکناره های نوک ، بی اشتهایی،کندی رشد،تورم پلک ها،پروسیس،کاهش درصد جوجه آوری وسندرم کبد وکلیه چرب.

 

دی کلسیم فسفات:

درحیوانات،براساس شدت کمبود فسفر،کاهش جذب غذا،کاهش رشد،اختلالات تولیدمثلی، نرمی استخوان،شکنندگی استخوان،راشیتیسم واختلالات متابولیکی ودرنشخوارکنندگان کاهش فعالیت شکمبه مشاهده می گردد.